Wybór odpowiedniej szkoły jest ważnym etapem w życiu młodego człowieka. Gdzie kontynuować naukę po szkole podstawowej? Na co zwrócić uwagę przy jej wyborze? Co warto rozważyć i przeanalizować, aby dokonać właściwego wyboru? 

Wybór szkoły ponadpodstawowej to jedna z ważniejszych decyzji, którą podejmują uczniowie w swoim dotychczasowym życiu. Po jej ukończeniu uczniowie mają do wyboru różne typy szkół – technikum, szkołę branżową i liceum ogólnokształcące. Część młodzieży koncentruje swoją uwagę na liceum i technikum. Kluczem do wyboru jest analiza swoich preferencji i predyspozycji zawodowych, zdolności, zainteresowań, mocnych i słabszych stron. W procesie wyboru warto też zebrać jak najwięcej informacji na temat placówki. Jednym ze źródeł może być Internet. Warto zapoznać się z możliwością uczestniczenia w dodatkowych zajęciach, kółkach zainteresowań, ciekawych wykładach i laboratoriach. Wszystkie te informacje będzie można pogłębić uczestnicząc w dniach otwartych szkoły.

Kluczowym aspektem przy wyborze technikum jest wybór zawodu, a przy wyborze liceum - profilu klasy. Technika proponują kształcenie w wielu zawodach tj.: technik architektury krajobrazu, technik pojazdów samochodowych, technik programista, czy technik geodeta. Licea oferują zaś różne profile: matematyczno-fizyczny, humanistyczny, lingwistyczny, artystyczny i wiele innych. Wybór odpowiedniego zależy od zainteresowań, zdolności i planów zawodowych ucznia. Na przykład, jeśli uczeń planuje kontynuować edukację na studiach związanych z naukami ścisłymi, warto wybrać w liceum profil matematyczno-fizyczny. Wybór przedmiotów na poziomie rozszerzonym w szkole ponadpodstawowej powinien być  powiązany z kierunkiem studiów, które uczeń bierze pod uwagę po ukończeniu szkoły średniej. Żeby dostać się na wymarzone studia, uczeń powinien zdać maturę z określonych przez uczelnię przedmiotów – na poziomie podstawowym lub rozszerzonym. Zdecydowana większość uczelni w Polsce przyjmuje kandydatów na studia na podstawie wyników z egzaminu maturalnego.  

Lokalizacja szkoły to również ważny aspekt, który może mieć wpływ na jej wybór. Uczniowie powinni zwrócić uwagę na to, czy szkoła jest łatwo dostępna, czy można do niej dotrzeć piechotą, rowerem, komunikacją publiczną. Pozwoli to zaplanować i ocenić czas potrzebny na codzienne dojazdy ucznia do szkoły oraz związane z tym koszty.

Jak wygląda rekrutacja do liceum i technikum?

Istotnym elementem rekrutacji są wyniki egzaminu ósmoklasisty. W tym roku będzie on przeprowadzony w dniach 13-15 maja. 13 maja ósmoklasiści przystąpią do egzaminu z języka polskiego, 14 maja - z matematyki, 15 maja - z języka obcego nowożytnego. Dodatkowy termin egzaminu ósmoklasisty dla uczniów, którzy nie będą mogli przystąpić do niego w terminie głównym wyznaczono na 10-12 czerwca. Termin ogłaszania wyników egzaminu ósmoklasisty, w tym termin przekazania wyników szkołom został ustalony na 4 lipca 2025 r. Można je będzie sprawdzić przez Internet na indywidualnych kontach ucznia.

Jak oceny i wyniki z egzaminu ósmoklasisty są przeliczane na punkty?

Uczeń kończący szkołę podstawową, podczas rekrutacji do liceum, może maksymalnie uzyskać 200 punktów. Połowę z nich można uzyskać z egzaminów końcowych. Wynik egzaminu z języka polskiego oraz z matematyki należy pomnożyć przez 0,35. Punkty za egzamin z języka obcego nowożytnego mnoży się przez 0,3.

Pozostałe punkty można uzyskać za:

• wyniki na świadectwie – oceny na świadectwie przeliczane są na punkty z następujących przedmiotów: język polski, matematyka oraz dwa wybrane przedmioty, za które dostaje się punkty, ubiegając się o przyjęcie do danej klasy w liceum,
• szczególne osiągnięcia, np. sukcesy w konkursach przedmiotowych oraz osiągnięcia artystyczne i sportowe,
• uczestnictwo w wolontariacie.

Poniższa tabela prezentuje sposób przeliczania ocen na świadectwie na punkty.

Tabela. Przyznawanie punktów za oceny na świadectwie

Ponadto dodatkowe punkty można uzyskać za: 

• świadectwo z wyróżnieniem – 7 punktów,
• wolontariat szkolny – 3 punkty,
• sukcesy w konkursach kuratoryjnych, konkursach wiedzy, osiągnięcia artystyczne i sportowe – od 2 do 10 punktów (maksymalnie można uzyskać 18 punktów).

Wszystkie punkty sumują się na ogólny wynik uzyskany przez ucznia. Z tym wynikiem podchodzi on do naboru i ubiega się o miejsce w wybranej przez siebie klasie w liceum.

Czym są progi punktowe? Jakie są etapy rekrutacji?

Często na stronach szkół publikowane są progi punktowe z ubiegłych lat. Wskazują one, jaka najmniejsza liczba punktów pozwalała dostać się do danej klasy. Zapoznanie się z progami punktowymi pozwala zorientować się, jaki limit obowiązywał wcześniej i oszacować swoje szanse w danym roku. Mogą one stanowić pewna podpowiedź.

Rekrutacja do liceum składa się z kilku etapów. Co zatem należy zrobić?

1. Złożyć wniosek o przyjęcie do wybranych szkół ponadpodstawowych.
2. Dostarczyć zaświadczenie o wyniku egzaminu ósmoklasisty do szkół, w których uczeń złożył wniosek o przyjęcie.
3. Złożyć deklarację woli przyjęcia do wybranej szkoły – po podaniu listy zakwalifikowanych kandydatów. Uczniowie dostarczają oryginał świadectwa ukończenia szkoły podstawowej oraz oryginał wyniku egzaminu ósmoklasisty.
4. Po zebraniu deklaracji od uczniów szkoły podają listę uczniów przyjętych i nieprzyjętych.
5. Dodatkowa rekrutacja – jeśli uczeń znalazł swoje nazwisko tylko na listach kandydatów niezakwalifikowanych, oznacza to, że nigdzie się nie dostał. Przystępuje wówczas do rekrutacji uzupełniającej.

Proces wyboru liceum ogólnokształcącego i technikum wymaga staranności i odpowiedniego przygotowania. Warto śledzić terminy, analizować wymagania oraz procedury określone przez daną szkołę. Warto też wziąć pod uwagę inne kryteria, np. lokalizacja szkoły, odległość od domu, możliwości dojazdu, wyposażenie, opinie znajomych, klimat szkoły. Pomocny może być też udział w dniach otwartych szkoły.

W Powiecie Lubelskim uczniowie mogą kształcić się w liceum ogólnokształcącym i technikum w następujących szkołach: w Zespole Szkół im. ks. A. Kwiatkowskiego w Bychawie, w Zespole Szkół im. Mikołaja Kopernika w Bełżycach, w Zespole Szkół Rolniczych Centrum Kształcenia Zawodowego w Pszczelej Woli, w Zespole Szkół Ponadpodstawowych w Niemcach, w  Zespole Szkół Techniki Rolniczej im. W. Witosa w Piotrowicach i w Zespole Szkół Zawodowych Nr 1 im. mjr. Henryka Dobrzańskiego w Bychawie. Szkoły Powiatu Lubelskiego przygotowały dla uczniów ciekawe oferty. W liceach są to m.in. następujące profile: psychologiczny, policyjno-prawny, sportowy, językowy, artystyczny, matematyczno-informatyczny, biologiczno-chemiczny, czy humanistyczny. W technikach to m.in. następujące zawody: technik organizacji turystyki, technik informatyk, technik architektury krajobrazu, technik żywienia i usług gastronomicznych, technik pojazdów samochodowych, technik pszczelarz, technik usług fryzjerskich, technik mechanizacji rolnictwa i agrotroniki.

Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółową ofertą szkół Powiatu Lubelskiego. Warto też wziąć udział Dniach Otwartych i dokonać takiego wyboru, który najlepiej odpowiada potrzebom i celom konkretnego ucznia.